Regulariteit - Athanor

De Loge Athanor is een reguliere Loge. Wat betekent dit?

De vrijmetselaarsloges worden opgedeeld in reguliere en irreguliere loges. De term “regulier” komt voor het eerst voor in de in Andersons Constitutions opgenomen General Regulations uit 1720, opgesteld door Grand Master George Payne van de Grand Lodge of London and Westminster, opgericht in 1717. Er wordt geen definitie gegeven van dit begrip. Impliciet betekende het dat reguliere loges de General Regulations toepasten en dat loges die dit niet deden niet als loges beschouwd konden worden. Dezelfde Payne stelde dat de General Regulations altijd rekening dienden te houden met de “Old Land Marks”.

De regels en voorschriften voor regulariteit zijn ook vandaag nog afgeleid van de zogenaamde “Oude Landmerken” als onbetwiste kern van de maçonnieke traditie zoals deze in Schotse en Engelse Loges bestond nog vóór de Grand Lodge werd opgericht. Er is nooit een officiële omschrijving of lijst verschenen, maar wel een stroom van standpunten erover.

Het was de United Grand Lodge of Engeland (UGLE) die in 1929 voor het eerst de “Basic Principles for Grand Lodge Recognition “vastlegde. Dit zijn dus de principes, gebaseerd op de ongeschreven Old Landmarks, waaraan een Grootloge in haar Constitutie moet voldoen om als regulier erkend te worden. In 1989 heeft de UGLE in een nieuwe versie de standaarden voor reguliere erkenning door de UGLE nogmaals vastgelegd:

Standards

To be recognised as regular by the United Grand Lodge of England, a Grand Lodge must meet the following standards.

It must have been lawfully established by a regular Grand Lodge or by three or more private Lodges, each warranted by a regular Grand Lodge.
It must be truly independent and selfgoverning, with undisputed authority over Craft – or basic – Freemasonry (i. e. the symbolic degrees of Entered Apprentice, Fellow Craft and Master Mason) within its jurisdiction, and not subject in any other way to or sharing power with any other Masonic body.
Freemasons under its jurisdiction must be men, and it and its Lodges must have no Masonic contact with Lodges which admit women to membership.
Freemasons under its jurisdiction must believe in a Supreme Being.
All Freemasons under its jurisdiction must take their Obligations on or in full view of the Volume of the Sacred Law (i. e. the Bible) or the book held sacred by the man concerned.
The three Great Lights of Freemasonry (i. e. the Volume of the Sacred Law, the Square and the Compasses) must be on display when the Grand Lodge or its Subordinate Lodges are open.
The discussion of religion and politics within its Lodges must be prohibited.
lt must adhere to Ihe established principles and tenets (the ‚Antient Landmarks’) and customs of the Craft, and insist on their being observed within its Lodges.

De Constitutie van de Reguliere Grootloge van België (RGLB) is conform deze Principes/Standaarden:

Constitutie van de Reguliere Grootloge van België.

De REGULIERE GROOTLOGE VAN BELGIE onderschrijft de volgende principes en traditionele regels :

De Vrijmetselarij bevestigt het bestaan van God, Opperwezen, dat zij aanduidt met de naam Opperbouwmeester van het Heelal. Zij eist van al haar leden dat zij deze bevestiging aannemen. Deze eis is absoluut en kan niet het voorwerp uitmaken van enig compromis of voorbehoud. De Vrijmetselarij definieert het Opperwezen niet en laat eenieder de absolute vrijheid om zich er een opvatting over te vormen.
De Vrijmetselarij is een inwijdingsgenootschap dat door zijn symbolisch onderricht de mens geestelijk en moreel verheft en aldus bijdraagt tot de vervolmaking van de mensheid door de toepassing van een ideaal van vrede, liefde en broederlijkheid.
Alle Vrijmetselaarsarbeid wordt verricht ter ere van de Opperbouwmeester van het Heelal en in aanwezigheid van de drie Grote Lichten van de Vrijmetselarij: het Boek van de Heilige Wet onder Passer en Winkelhaak, waarop alle beloften en verbintenissen worden afgelegd.
Alleen mannen kunnen ingewijd worden, die ten minste eenentwintig jaar oud zijn, erkend worden als eerlijk, vrij en van goede zeden, die een goede naam hebben en rechtschapen, trouw en discreet zijn.
De Vrijmetselaars steunen geen acties die de vrede en de orde in de maatschappij zouden verstoren, zij onderwerpen zich aan de wetten van het land waar ze de mogelijkheid hebben om te vergaderen en dienen trouw hun vaderland. Zij mogen geen melding maken van hun hoedanigheid van Vrijmetselaar wanneer ze, hoe dan ook, optreden in openbare aangelegenheden.
Door de vrijheid van geweten te bevestigen eist de Vrijmetselarij van al haar leden eerbied voor de opvattingen van anderen. Om die reden is geen enkele discussie over politieke en godsdienstige onderwerpen in de Loge toegelaten.
De Vrijmetselaars vormen verenigingen die dragers zijn van de inwijdingsoverlevering; zij worden Loges genoemd. Onder voorbehoud van de machten van de Grootloge waartoe ze behoren, zijn deze Loges autonoom en alleen gebonden door de hier geformuleerde principes.
De REGULIERE GROOTLOGE VAN BELGIE is een onafhankelijke organisatie die een soeverein gezag uitoefent over de Loges onder haar Obediëntie. Binnen haar rechtsmacht erkent zij geen enkel gezag hoger of gelijk aan het hare over de drie symbolische graden van Leerling, Gezel en Meester.
De Reguliere Grootloge van België onderhoudt slechts vriendschapsbetrekkingen met de Obediënties die de principes en traditionele regels, geformuleerd in onderhavige Constitutie, onderschrijven. Ze weigert deel te nemen aan nationale of internationale vergaderingen, die vertegenwoordigers of leden zouden toelaten van Obediënties die zij niet erkent. Zij verbiedt aan haar leden deel te nemen aan Vrijmetselaarsarbeid in dergelijke Obediënties. Zij verbiedt eveneens aan de Loges om leden van dergelijke Obediënties aan hun werkzaamheden te laten deelnemen. Zij kan inbreuken op deze regels en principes bestraffen met schorsing of uitsluiting.
De Reguliere Grootloge van België eerbiedigt de oude Landmerken, gebruiken en gewoonten van de Vrijmetselarij.

De onderhavige Constitutie is onaantastbaar. Iedere verordening of iedere daad die ertegen indruist, is van rechtswege nietig.

Ten overvloede heeft de Grootmeester van de RGLB op 10 september 1979 gedecreteerd dat de beginselen van “Aims and relationships of the Craft” overeenstemmen met haar eigen Constitutie en dat de RGLB zich aansluit bij de geest en de letter van dit document, opgesteld in 1949 door de Grootloges van Engeland, Schotland en Ierland.

Aims and relationships of the Craft.

De Grootloge van Engeland heeft het af en toe wenselijk geacht de doelstellingen te verwoorden van de Vrijmetselarij, zoals zij in haar rechtsgebied sedert haar ontstaan in 1717 beoefend wordt, alsook de beginselen te bevestigen, die haar betrekkingen beheersen met de andere Grootloges, waarmee zij in broederlijke eensgezindheid leeft.
In het licht van ontvangen berichten en recente verklaringen, die de echte doelstellingen van de vrijmetselarij hebben ontaard of verduisterd, lijkt het van belang opnieuw enkele fundamentele beginselen van de Orde te beklemtonen.
De eerste voorwaarde tot toelating of aanvaarding in de Orde is het geloof in het Opperwezen. Dit is essentieel en het duldt geen compromis.
De Bijbel, die door de vrijmetselaars als het Boek van de Heilige Wet wordt aangeduid, is in de Loges altijd geopend. Elke kandidaat moet zijn beloften afleggen op dit boek of het boek dat door zijn religie vereist is om er een heilige eed op af te leggen.
Al wie in de Vrijmetselarij wordt opgenomen wordt van bij de aanvang het recht ontzegd daden te stellen, die zouden kunnen bijdragen tot het verstoren van de vrede of de goede orde in de maatschappij. Hij moet de wet gehoorzamen van elk land waar hij vertoeft of dat hem bescherming kan verlenen. Zijn trouw aan de Vorst van zijn geboorteland mag nooit verzwakken.
Hoewel de Vrijmetselarij aan al zijn leden de plicht van loyaliteit en burger- zin leert, behoudt zij haar leden het recht voor hun eigen opvattingen inzake openbare aangelegenheden te bewaren. Het is hen echter verboden in de Loge of in om het even welke omstandigheid waarbij zij zich als Vrijmetselaar bekend maken een oordeel te geven of te twisten over godsdienstige of politieke zaken.
De Grootloge heeft steeds en voortdurend geweigerd enige opvatting in buiten- of binnenlandse politiek uit te drukken, zowel in het eigen land of erbuiten en zij zal niet toelaten dat haar naam verbonden wordt aan enige actie, hoe menselijk zij moge lijken, die een inbreuk zou betekenen op haar onveranderbaar gedrag, dat erin bestaat zich verwijderd te houden van alle zaken, die de betrekkingen tussen regeringen of politieke partijen in het gedrang kunnen brengen of die die verband houden met geschillen over het regeringsbeleid.
De Grootloge is zich bewust van het bestaan van organisaties, die zich maçonniek noemen, maar niet met deze beginselen instemmen. Zij zal zolang zij bestaan volstrekt verbod opleggen om met deze organisaties welke betrekkingen ook te onderhouden of ze als vrijmetselaren te beschouwen.
De Grootloge is een soeverein en onafhankelijk korps, dat de vrijmetselarij uitsluitend in de drie graden beoefent en binnen de grenzen die in haar Constitutie omschreven worden als “zuivere oude Vrijmetselarij”. Zij erkent of aanvaardt het bestaan niet van enig hoger maçonniek gezag, van welke aard ook.
De Grootloge heeft meer dan eens geweigerd en zij zal ook in de toekomst weigeren aan conferenties met zogenaamde internationale organisaties deel te nemen, die zich op de vrijmetselarij beroepen en die korpsen als leden aanvaarden di zich niet streng richten op de beginselen, waarop de Grootloge steunt. De Grootloge aanvaardt dit streven niet en zulk verbond kan haar evenmin vertegenwoordigen.
Geen enkel van de beginselen, zoals zij hierboven werden omschreven behelst een geheim. De Grootloge zal steeds de erkenning overwegen van Grootloges als zij deze vaststaande en onaantastbare beginselen huldigen en toepassen. Zij zal zich echter niet laten verleiden tot twistgesprekken met het oog op andere of hiervan afwijkende interpretaties van deze beginselen. Deze moeten volledig en oprecht worden aanvaard en in de werkelijkheid omgezet door diegenen die door Grootloge als Vrijmetselaren willen erkend worden.

***

Het is dus de Reguliere Vrijmetselarij die aan de basis ligt van het onderscheid tussen Reguliere en Irregulier Vrijmetselarij. Deze laatste heeft moeite met deze benaming en spreekt eerder over Adogmatische of liberale (niet te verwarren met de politieke strekking) Vrijmetselarij versus de Dogmatische (omdat ze het geloof in een Opperwezen impliceert) of Angelsaksische vrijmetselarij. De Reguliere Vrijmetselarij vindt dan weer dat het etiket “dogmatisch” niet passend is voor haar organisatie omdat men het Opperwezen vrij kan invullen en zij eveneens de vrijheid van denken voorstaat.

Voor reguliere Broeders is het meest concrete gevolg het feit dat er geen intervisites toegelaten zijn tussen hun Loge en irreguliere Loges: ze mogen enkel rituele zittingen bijwonen in andere reguliere Loges en Broeders of Zusters van irreguliere Loges worden geweerd. Zgn. “bouwstukken, zoals de lezingen door Broeders genoemd worden, mogen niet handelen over politieke of godsdienstige onderwerpen. Ze moeten het bestaan van God, Opperwezen, aangeduid met de naam Opperbouwmeester van het Heelal bevestigen wanneer ze willen ingewijd worden, maar gezien de Vrijmetselarij het Opperwezen niet definieert heeft elke Broeder de absolute vrijheid om zich er een opvatting over te vormen (theïstisch, deïstisch, een (scheppend) (natuur)principe, zoals de oerenergie, de kosmos of een metafysische werkelijkheid of een moreel richtsnoer), zonder dat er ooit uitleg dient over te worden gegeven.

Niet-rituele activiteiten met irreguliere Broeders en Zusters zijn wel mogelijk. Er bestaan verschillende obediëntie-overschrijdende maçonnieke Vriendenkringen of Fraternelles, meestal georganiseerd per beroepsgroep. Niet-rituele activiteiten met irreguliere Broeders en Zusters zijn wel mogelijk. Er bestaan een aantal initiatieven om bruggen te bouwen. In het Vlaams landsgedeelte vindt men aldus:

=>Nederlandse RITUS EN TEMPELBOUW (= R&T-STUDIEDAGEN, R&T-RITUELENDAGEN, R&T-MACONNIEKE EVENEMENTEN);

=> RGLB-studieloge ARS MACIONICA (= trimestriële publieke lezingen in november/februari/mei);

=> Antwerpse STUDIEKRING TRIGONUM CORONATUM (= momenteel enkel inzake verspreiding jaarboeken en andere publicaties)

=> Gentse ZATERDAGLEZINGEN in Liberaal Archief (= lezingen in mei/juni);

=> Rotterdamse DE NIEUWE LANTAARN (= colleges en symposia);

=> Oostkampse lezingen (= één lezing per jaar in oktober) van de RGLB-Loge Spinoza

=> Antwerpse ATHENA-lezingen (= lezingen in najaar/winter).

Ook de activiteiten van het Belgisch Museum van de Vrijmetselarij zijn obediëntieoverschrijdend.

Tot slot, nog dit: internationaal is de Reguliere Vrijmetselarij het meest talrijk. In België evenwel bedraagt het aantal reguliere Broeders ong. 10 % van alle Belgische Broeders en Zusters.